Влияние османско-турецкого языка на формирование татарского литературного языка в начале ХХ века: На примере альманаха «Миръат» (1900-1909)

İsim-fiiler. Türkçede isim-fiiller –mak/-mek ekleri eklenerek yapılmaktadır.Bu şekil Tatarcadaki –rga/-ırga/-ӓrgӓ ya da –u -ü eklerine denk gelimektedir. Makalelerde aşağıdaki isim-fiillerle karşılaşmaktayız: يازمق كتاب - kitap yazmak (tat. kitap yazarga, kitap yazu) [Mir’at 1, S.6]; ايتمق نشر - neşr itmek (tat. nӓšer itӓrgӓ) [Mir’at 1, S.7]; تارتمق تامكى - tämäke (sigara içmek) tartmak (tat. tämäke tartırga) [Mir’at 1, S.10]; ايتمق تربيه - terbiye itmek (tat. tärbiyä itärgä ).

Belirsiz geçmiş zaman. Belirsiz geçmiş zaman Türkçede fiil köküne –mış/-miş ekleri eklenerek yapılmaktadır, Tatarcada ise belirsiz geçmiş zaman ekleri: -gan/-gen, -kan/-ken şekilleridir.

قورولمش – kurulmuş (tat. korılgan) [Mir’at 1, S.3], يازمش - yazmış(tat. yazgan) [Mir’at 1, S.2], المش - almış (tat. algan) [Mir’at 1, S.2], قورقتمش - korkutmuş (tat. kurkıtkan) [Mir’at 1, S.3], اولنمش تقسيم - taksim olunmuş (tat. bülengän) [Mir’at 1, S.4].

Sonuç olarak tarihi-kültürel ilişkilerin gelişmesi sebebiyle Tatar dili, akraba ve akraba olmayan dillerin etkisi altında bulunması söylenilebilir. Özellikle, Tatarca yazı diline Osmanlıcanın etkisi çok olup, ayrıca XX.yy. başlarında yayınlanan eserlerin dilinde Osmanlıca kelime ve gramer şekillerinin kullanılması görülmektedir.